Savdo va xizmat ko’rsatishni yaxshilash uchun xodimlaringizni qanday o’rgatish kerak: 8 ta samarali maslahat

Savdo va xizmat ko’rsatishni yaxshilash uchun xodimlaringizni qanday o’rgatish kerak: 8 ta samarali maslahatSizningcha, xodimlarni o`qitish muhimmi? Do’koningiz xodimlarining motivatsiyasi va samaradorligini oshirish mumkinmi? Nima deb o`ylaysiz, sizning xodimlaringiz mijozlarga sotish va xizmat ko’rsatishda yaxshiroq bo’la olishadimi? Agar siz “ha” deb javob bergan bo’lsangiz, qulayroq joylashib oling va o’qishni davom eting.

 Bugungi post xodimlarni o’qitishga bag’ishlangan bo’lib, xodimlaringizni samarali o’qitishga yordam beradigan eng yaxshi tajribalarni o’z ichiga oladi.

1. damlarni ishga bo`lgan munosabatiga qarab ishga oling

O’quv dasturingizning muvaffaqiyati nafaqat o’qitish usullariga, balki xodimlaringizning munosabati va qadriyatlariga ham bog’liq. Bryus Nordström aytganidek, “Biz yaxshi odamlarni yollashimiz va ularga sotishni o’rgatishimiz mumkin, lekin biz sotuvchilarni yollab, ularni yaxshi bo’lishga o’rgata olmaymiz”.

 Shuning uchun o’qitilgan, to’g’ri munosabatda bo’lgan odamlarni yollash foydalidir. O’rganishga ochiq va sizning qadriyatlaringiz bilan o’rtoqlashadigan ijobiy odamga o’rgatish, birovning munosabati va kayfiyatini o’zgartirishdan ko’ra osonroq bo’ladi.

Siz taxmin qilganingizdek, Nordstrom – bu odamlarni tajribasiga emas, balki munosabatiga qarab ishga yollaydigan kompaniya. “The Nordstrom Way” kitobida mualliflar univermag qobiliyatga munosabat tushunchasini amalda qanday qo’llashi haqida gapiradi. “Kompaniya boshqa usullarda o’qitilgan sotuvchilarni qayta o’qitmaydi, balki yaxshi odamlarni ishga olib, ularga sotishni o’rgatadi “.

Yana bir mashhur misol JetBlue. Ma’lumotlarga ko’ra, aviakompaniya siz ko’nikmalarni o’rganishingiz mumkin deb hisoblaydi, lekin munosabatlarni emas. Tabiiy xizmat ko’rsatish qobiliyatiga ega bo’lgan odamlarni topish uchun JetBlue guruh suhbatlarini o’tkazadi va nomzodlarning bir-biri bilan qanday munosabatda bo’lishini kuzatadi. Bu respondentlarga odamlarni va muloqot qobiliyatlarini yakkama-yakka suhbatda amalga oshirib bo’lmaydigan tarzda baholash imkonini beradi.

Shunday ekan, keyingi safar yangi xodimlarni izlayotganingizda, bilim va ko‘nikmalarini baholashdan avval ularning fe’l-atvoriga e’tibor bering. Anketalar yoki JetBlue kabi guruh suhbatlari orqali ularning tabiiy moyilligini baholash usullarini amalga oshiring.

2. Har bir xodim bilan tanishing va shunga mos ravishda o‘quv dasturlaringizni tuzing

Kadrlarni o`qitish birdaniga amalga oshmaydi. Bir nechta yangi xodim ishga yollanganingizdan so’ng, har bir kishi haqida ko’proq ma’lumot olishga vaqt ajrating, shunda siz ular uchun eng yaxshi o’qitish usulini topishingiz mumkin.

“Menga yoqadigan birinchi narsa – yangi xodimim haqida bilish; u kim, nima uchun bu ishni tanladi, uni nima ruhlantiradi, qanday qiziqishlari bor va hokazo”, – deydi The Business Clinic direktori Sargis Hakobjanyan.

“Ularning o’z lavozimida ishlashga bo’lgan motivatsiyasini o’rganish menga mashg’ulot paytida ularni qanday rag’batlantirishni tushunishga yordam beradi. Xodimlarning afzal ko’rgan o’rganish usullarini bilish menga ular ma’lumotni yaxshi o’zlashtirishi uchun o`quv dasturlarimni sozlashimga ko`maklashadi “, deya qo’shimcha qiladi u.

“Masalan, ba’zi odamlar vizual o’rganuvchi bo`lishadi, shuning uchun men o’z fikrimni tushuntirish uchun tasvirlar va infografikalardan foydalanaman. Shuningdek, ularning qiziqishlarini o‘rganish menga ularga tanish bo‘lgan o‘xshatish yoki misollar yaratishga yordam beradi”.

3. Bir nechta o’qitish vositalari va usullari kombinatsiyasidan foydalaning

“Odamlar bir vaqtning o’zida miyasining bir nechta aspektlaridan foydalanganda ma’lumotni yaxshiroq o’rganishadi va eslab qolishadi”, deb sharhlaydi Akopjanyan.

“Shunday qilib, ular avval mendan ma’lumot eshitishlari mumkin, keyin ular bu haqda kitob yoki qo’llanmada o’qiydilar. So’ng, ular shaxsan qanday namoyon bo’lishini ko’rishadi, keyin ular o’zlari rol o’ynaydilar va nihoyat, o’zlarida mavjud bo’lgan narsalarni o’rgatadilar. Boshqalardan ham o’rganadi. Trening davomida ularning miyasining turli jihatlaridan qanchalik ko’p foydalansam, ular shunchalik ko’p ma’lumotni o’rganish va saqlash imkoniyatiga ega bo’ladi.”

Xodimlaringiz ularga o’rgatilgan narsalarni o’rganishlari va 100% maqsadga erishish uchun xodimlarni o’qitishning bir nechta usullaridan foydalaning. Misol uchun, agar siz xodimlaringizni POS yoki inventarizatsiya tizimi kabi dasturiy ta’minotdan foydalanish bo’yicha o’rgatayotgan bo’lsangiz, dasturlarni shaxsan ko’rsatib, so’ng ularga qayta murojaat qilishlari mumkin bo’lgan video ko’rsatmalarni yuborgan ma’qul.

Yoki, agar siz ularga mijozlarga xizmat ko’rsatishni o’rgatayotgan bo’lsangiz, xodimlaringizga kompaniya siyosati haqida og’zaki aytib berishingiz, ma’lumotni tarqatma materiallar yoki videolar bilan mustahkamlashingiz va keyin barcha rollarni mashq qilishingiz mumkin.

4. Doimiy ravishda xodimlaringiz bilan ssenariylarni mashq qiling

Bu juda samarali usul, ayniqsa savdo yo`nalishida. Graff Retail jamoasi ta’kidlaganidek, bu metod “sizning savdo mashg’ulotlaringizni hayotga tatbiq etishning asosiy usuli bo’lishi mumkin”.

“Bu o’z mahoratingizni yanada rivojlantirish imkoniyatlarini izlashda ham yordam beradi”.

Graff Retail ma’lumotlariga ko’ra, ushbu amaliyotni qiziqarli va quvnoq qilishning bir necha yo’li mavjud. Mana bir nechta takliflar:

 Ushbu amaliyotning jarayoni rasmiy bo’lmasligi kerak. Ishchilaringizni savdo maydonchasida kuzatishdan boshlang. Xodimingiz uchun uning bo`sh vaqti bo`lganda savdo bilan bog’liq bo’lmagan savdo suhbatlarini amalga oshirishga vaqt ajrating.

Jarayonga butun savdo jamoasi jalb qilinmasligi kerak. Yakkama-yakka murabbiylik mashg’ulotlarida ushbu usuldan foydalanib, xodimlaringizni g’oyalar bilan ilhomlantiring. Faqat siz va sizning hamkasbingiz: ortiqcha muhokamasiz.

“Yaxshilik va yomonlik” ssenariylari. “Buni qilmaslik kerak” ssenariysini qo’llash jarayonida sizning xodimlaringiz savdo tushunchasini qanchalik tez tushunishlariga hayron qolasiz. Bu nafaqat jamoani ko`nglini ko`taradigan kulgini keltirib chiqaradi, balki savdo jarayonida qayerda nimadir noto’g’ri ketganini aniq ko’rsatadi.

5. Vaqt tugayaptimi? Xodimlarni modulli tayyorlashni amalga oshiring

Chakana savdo do’konini boshqarish ko’p vaqt talab qilishi mumkin. Agar siz yoki sizning xodimlaringiz mashg’ulotlarni yakunlashda muammoga duch kelsangiz, modulli treningni ko’rib chiqing. Bu uzoq va og’ir mashg’ulotlar o’rniga qisqa va moslashuvchan o’quv darslarini taklif qiladi.

Modul – bu bir nechta fanlar va kurslar o’rganiladigan ta’lim dasturining bir qismi. Ko’pincha modul ma’lum bir fan bo’yicha kurs dasturining bir qismi, fanlar to’plami yoki o’quv kursining o’quv rejasi deb ataladi.
 Manba: Rus tili darsligi

6. Doimiy takomillashuvga intiling

Sizning tashabbuslaringiz faqat o’quv rejasi yoki muddati tugaganligi sababli to`xtab qolmasligi kerak. Eng yaxshi natijalarga erishish uchun o’rganish va rivojlanishni biznesingizning doimiy bir qismiga aylantiring.

“Self-Made Motivation” muallifi Maykl Proviterning so’zlariga ko’ra, chakana sotuvchilar “umumiy sifatni boshqarish usullaridan foydalangan holda o’z xodimlari uchun doimiy takomillashtirish tizimini ishlab chiqishlari” mumkin.

“Bilimlarni saqlashni bilimlarni boshqarish vositalari, texnologiya, axborot byulletenlari, ilg‘or tajribalar va eng muhimi, har oy xodimlarni e’tirof etish orqali yaxshilash mumkin”.

7. Qoidalarni qachon qo’llashni va qachon xodimlarning o`zlarini ko`rsatishiga imkon berishni biling

Xodimlarni o’rgatadigan qoidalar va ko’rsatmalarga e’tibor bering. Bu xodimlarning sog’lig’ini saqlash va tartiblarning izchilligini ta’minlash uchun zarur bo’lsa-da, sizning biznesingizda qattiq va tezkor qoidalarni talab qilmaydigan ba’zi sohalar bo’lishi mumkin. Ba’zi hollarda, xodimlarga o’z fikrlaridan foydalanish va ijodiy yondashish imkoniyatini berish foydaliroq bo’ladi.

 Misol uchun, odamlarga do’konning apparat va dasturiy ta’minotidan foydalanishni o’rgatishda bosqichma-bosqich ko’rsatmalarga ega bo’lish yaxshi bo’lsa-da, mijozlarga xizmat ko’rsatishda xodimlarga ko’proq erkinlik berishingiz mumkin.

 Nordstrom ishchi kuchi imkoniyatlarini kengaytirish amaliyoti bilan mashhur. Masalan, do’koningizning qaytarish siyosatini oling. Chakana savdo gigantining so’zlariga ko’ra, ularning do’konlaridan sotib olingan narsalar haqida gap ketganda, ularning qaytarish siyosati … yo’q.

“Bizda Nordstrom do’konlari yoki Nordstrom.com orqali qilingan xaridlar uchun qaytarib olish siyosati yo’q”, deyiladi ularning veb-saytida. “Biz mijozlar ehtiyojini qondirishni asosiy maqsad qilib qo‘ygan holda har bir holatda vaziyatni ko‘rib chiqamiz. Mahsulotlarimiz va xizmatlarimizni qo`llab-quvvatlaymiz va mijozlarimiz ulardan mamnun bo’lishlarini istaymiz. Har doim mijozlarga g’amxo’rlik qilish uchun qo’limizdan kelganini qilamiz – bizning falsafamiz ularga adolatli va oqilona munosabatda bo’lishdir; Umid qilamizki, ular ham biz bilan halol va oqilona munosabatda bo‘lishadi”.

Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, Nordstrom har bir tovar qaytarilishi holatini xodimga qo`yib beradi va ularni o’z mulohazalaridan foydalanishga va mijozlar ehtiyojini qondirishga e’tibor berishga undaydi.

Albatta, bu siz do’kon siyosatini butunlay  yo`q qilib yuborishingiz kerak degani emas. Ba’zi chakana sotuvchilar uchun qaytarish siyosatiga ega bo`lmaslikning iloji yo`q. Biroq, siz biznesingizning turli sohalarini ko’rib chiqishingiz va qaysilari qat’iy qoidalarni talab qilishini va qaysi biri talab qilmasligini aniqlab olishingiz , keyin xodimlaringizni shunga mos ravishda o’qitishingiz mumkin.

8. Yordam so’rashga uyalmang

O’quv dasturingizni o’zingiz amalga oshirishingiz shart emasligini tan oling. Agar o’qitish sizning mutaxassisligingiz bo’lmasa, bu vazifani tajribali rahbarga yoki hatto yollanma mutaxassisga topshirishingiz mumkin.

Chakana savdoga ixtisoslashgan va sizning biznesingiz uchun maxsus dasturlar yaratishi mumkin bo’lgan ko’plab murabbiylar mavjud.

Sizning biznesingizdagi apparat va dasturiy ta’minot haqida gap ketganda, sheriklaringizdan ta’lim olishingiz mumkinligini bilib oling. Mijozlarga dasturdan maksimal darajada foydalanishga yordam berish uchun o’quv materiallari bilan ta’minlaydigan kompaniyalar mavjud, boshqalari esa mijozlarni yechim bo’yicha o’rgatadigan hamkorlar va sotuvchilarga ega.